کامپیوتر موهبتی برای افراد نابینا

کامپیوتر، موهبتی برای افراد نابینا

امروز در جامعه ای زندگی می کنیم که روز به روز در حال پیشرفت تکنولوژی و گسترش فن آوری و گسترش روز افزون حجم انتقال اطلاعات یکی از ویژگی های اصلی این جامعه به شمار می رود.

در این میان، وسایل و ابزارهایی که در به کار گیری و استفاده هر چه بهتر از اطلاعات و علم و دانش روز به کمک انسان میآیند هم بسیار فراوان و گوناگونند، هم استفاده از این ابزارها، علاوه بر خدماتی که در عرصه انتقال اطلاعات، فن آوری، تکنولوژی و غیره در اختیار انسان قرار می دهد اصل استفاده از این ابزار ها می تواند زمینه کسب بسیاری از مهارت ها، دانش ها و به تبع آن خدمات گسترده را به جامعه بشری به دنبال داشته باشد، شاید بتوان گفت یکی از رایج ترین ابزار هایی که امروزه در جهت انتقال اطلاعات و تکنولوژی بسیار کار برد دارد، همین کامپیوتر ها یا رایانه هاست. می توان گفت نقش کلیدی که این وسایل در جامعه، ادارات و حتی منازل به عهده دارند، تقریبا انکار ناپذیر است، به گونه ای که بعضا برای رفع نیاز های بسیار معمولی هم به این ابزار ها نیاز است، از طرفی با افزایش سطح به کار گیری کامپیوتر در زندگی بشر و همچنین به کار گیری آن در بسیاری از رشته ها، فعالیت ها و مواردی از این دست، کاربرد های آن در طول زندگی روز به روز در حال افزایش است. حتی شاید بتوان علت بسیاری از تفاوت هایی  که در بین کامپیوتر ها و قطعات به کار رفته در داخل آنها وجود دارد به خاطر همین کار بری های متعدد آنها در بین رشته ها و فعالیت های مختلف است، بنابر این، ممکن است کامپیوتری که در عرصه صنعت، تجارت و فعالیت هایی از این قبیل به فعالیت میپردازد، کاملا با یک کامپیوتر خانگی تفاوت داشته باشد، بنابر این می توان این گونه نتیجه گرفت که کامپیوتر به عنوان عضو جدایی ناپذیری از زندگی تمام افراد جامعه قرار گرفته است، بدیهی است، اگر کسی بنا به هر دلیلی نتواند از رایانه استفاده کند، از منابع عظیم اطلاعاتی، علمی و بسیاری موارد مشابه محروم خواهد ماند و حتی شاید بدیهی ترین کار ها بدون استفاده از رایانه در جامعه کنونی ما با مشکل مواجه باشد، در این میان، پل های ارتباطی بسیاری بین کاربران و رایانه ها در نظر گرفته می شود تا تعداد بیشتری از کار بران بتوانند به آسانی و با صرف کم ترین هزینه، وقت و انرژی خود از کامپیوتر ها استفاده کنند.

هر فردی بسته به این که دوست دارد با رایانه خود چه کاری انجام دهد و چگونه با آن تعامل داشته باشد، احتیاج به پل های ارتباطی خاصی دارد که از آن ها با عنوان نرم افزار ها سخن به میان می آید.

طبعا نابینا ها هم از این قافله عقب نیستند و لاجرم برای تامین نیاز های کوچک تا بزرگ خود به کامپیوتر نیاز مندند. با وجود این قضایا و محدودیت هایی که نابینایان در استفاده از کامپیوتر ها دارند، بدیهی است که برای تعامل و ارتباط هر چه بیشتر و بهتر این افراد با کامپیوتر ها احتیاج به نرم افزار های خاصی است تا این تعامل را به شکل هر چه بهتر فراهم کند.

شاید بزرگ ترین محدودیتی که نابینایان برای استفاده از رایانه ها با آن مواجه اند این است که آنها توانایی خواندن مطالبی که بر روی صفحه نمایش وجود دارد را ندارند، بنابر این در حالت عادی این تعامل بین افراد نابینا و رایانه ها برقرار نمی شود.

حال چاره چیست؟ آیا باید این افراد به خاطر وجود چنین محدودیت کوچکی دست از کار با چنین ابزار قدرت مندی بردارند و کار با آن را رها کنند، یا باید فکر راهی برای از بین بردن یا کم کردن اثر این محدودیت بود؟

امروزه بعضی از شرکت ها به دنبال حل این مشکلات بر آمده اند و حتی تدبیراتی هم برای کم کردن اثر این محدودیت ها اندیشیده اند، یکی از بزرگترین کمک هایی که در عرصه از بین بردن این محدودیت ها برای نابینایان صورت گرفته است،  تولید نرم افزار های صفحه خوان است، این نرم افزار ها همانطور که از نام شان پیداست صفحه خوان هستند و وظیفه اصلی شان این است که مطالبی که بر روی صفحه نمایش وجود دارد به طور کامل برای نابینایان قرائت می کنند.

یکی از بهترین شرکت هایی که در این راه قدم های بسیار خوبی برداشته است و در کنار این محدودیت، به محدودیت های دیگری که نابینایان با آن ها در هنگام کار کردن با رایانه ها مواجه اند، پرداخته است،شرکت

freedomscientific

است، این شرکت تقریبا چند سالی هست که در این زمینه به فعالیت مشغول است، این شرکت نرم افزار های خود جهت استفاده افراد نابینا را تحت عنوان

jaws

در اختیار عموم کار بران قرار میدهد، خوب است به سایت این شرکت اشاره ای کنم که علاقه مندان در صورت تمایل، میتوانند از این سایت بازدید نمایند.

www.freedomscientific.com

البته باید توجه داشت که شرکت ها و مؤسساتی که در جهت بهبود وضعیت نابینایان در استفاده از کامپیوتر فعالیت می کنند چندین مورد است که یکی از بهترین و با کیفیت ترین و پر قدرت ترین این شرکت ها، همین است که راجع به آن بحث می کنیم.

این شرکت آمریکایی با ساخت این نرم افزار، علاوه بر کم کردن اثر محدودیتی که نابینایان در هنگام خواندن صفحات و نوشته هایی که با آن مواجه بودند، به محدودیت های دیگری نیز نظر داشته است، از جمله مهم ترین محدودیت های دیگری که میتوان برای افراد نابینا در به کار گیری از رایانه به آن اشاره کرد، بحث موس و به کار گیری آن است، چون نابیناها دید ندارند، بنابر این بدیهی است که به راحتی نمی توانند با موس کار کنند، از طرفی امروزه و با تخصصی شدن کار با رایانه ها، موس به عنوان یکی از قطعات جدایی ناپذیر برای استفاده از رایانه ها تبدیل شده است. لذا این شرکت در جهت استفاده هر چه بهتر و آسان تر نابینایان از کامپیوتر بنای خود را بر صفحه کلید گذاشته است، بدین معنی که یک نابینا با نشستن پشت کامپیوتر و بدون استفاده از موس و تنها با استفاده از صفحه کلید قادر است بسیاری از کار های خود و حتی کار های تخصصی خود را در محیط ویندوز انجام دهد، از کار های بزرگ و مهمی که این شرکت بر روی این دسته نرم افزار ها و برای رفاه هر چه بیشتر افراد نابینا انجام داده است، قرار دادن کلید های میان بر در محیط ویندوز و در هنگام کار با قسمت های مختلف آن است، به این ترتیب که با فشار دادن هر کدام از این کلید ها، کاربر به قسمت های خاصی از صفحه نمایش دست رسی دارد یا فرمان های خاصی را با فشار دادن هر کدام از کلید ها به کامپیوتر وارد می کند. علاوه بر این محدودیت هایی که افراد نابینا در هنگام کار با کامپیوتر با آن سر و کار دارند، محدودیت های دیگری نیز وجود دارد که این شرکت در طی سالیان متمادی به رفع یا کاهش اثرات آنها پرداخته است.

نرم افزاری که این شرکت برای نابینایان تولید کرده است، چنان که اشاره شد

JAWS
نام دارد. این نرم افزار شامل دو قسمت است، قسمتی از آن را یک موتور صوتی تشکیل میدهد که زبان پایه آن انگلیسی است و از تمام متون ویندوز های فارسی ورژن های مختلف پشتیبانی می کند، و صفحات، مطالب نوشتاری، صفحات اینترنتی و بسیاری از قسمت های دیگر را به راحتی برای نابینایان قرائت می کند، و قسمت دوم این نرم افزار که برای افراد نیمه بینا و افرادی که در دید خود دچار مشکل هستند طراحی شده است. این بخش برای این گونه افراد قابلیت بزرگ نمایی همه اجزای صفحه نمایش را تا حد بسیار وسیع و واضح را دارد تا این کار بران هم در کار با رایانه دچار مشکل نباشند، به هیچ وجه نمی توان قدرت بالا و کیفیت عالی این نرم افزار در بزرگ نمایی همه نوشته ها و حتی جزء به جزء نوشته ها و صفحه نمایش را نادیده گرفت که خود این کار خدمت بسیار بزرگی به این گونه افراد است.

امروزه با وجود این نرم افزار، نابینایان به راحتی قادر خواهند بود صفحه نمایش و مطالب نوشته شده بر روی آن را به آسانی مرور کنند به صفحات اینترنتی دسترسی داشته باشند و به راحتی از آنها استفاده کنند و حتی به نرم افزارهای مختلف دسترسی داشته باشند و با سهولت بتوانند با انواع نرم افزارها و با کاربریهای متعدد به کار و فعالیت بپردازند.

چنان که اشاره شد این نرم افزار و موتور صوتی که به همراه آن است، زبان انگلیسی آمریکایی را به عنوان زبان پایه خود برگزیده است، البته باید توجه داشت که این نرم افزار از بعضی زبان های زنده دیگر مثل عربی، آلمانی و غیره هم پشتیبانی میکند ولی متاسفانه این نرم افزار خصوصا در ورژن های جدید خود اصلا از زبان فارسی پشتیبانی نمی کند. یعنی فارسی زبانان نابینا به کمک این نرم افزار به تنهایی قادر به خواندن متون فارسی نیستند.

حال یکی دیگر از محدودیت های نابینایان فارسی زبان در هنگام کار با رایانه ها آشکار می شود، حال تکلیف چیست؟ چه باید کرد؟ آیا می توان کلیه متون فارسی، صفحات اینترنتی فارسی و بسیاری از نرم افزار هایی که با زبان فارسی برنامه نویسی شده و در اختیار کاربران قرار گرفته اند را یک جا نادیده گرفت و به همه اینها بیتوجهی کرد؟ یا راه دیگری وجود دارد؟

اینجاست که بعضی از شرکت های ایرانی در تکمیل کار شرکت ها و گروه های خارج از کشور وارد عمل شده اند تا این مشکل نابینایان را نیز حل کنند. این شرکت ها نیز اقدام به ساخت نرم افزار هایی برای کمک به افراد نابینا نموده اند که قابلیت پشتیبانی آسان و ساده از زبان فارسی را نیز دارند.

فقط باید به این نکته توجه داشت که نرم افزار هایی که این شرکتهای ایرانی در جهت استفاده هر چه بهتر افراد نابینا از کامپیوتر ساخته اند، به روی نرم افزار جاز که قبلا راجع به آن بحث شد نصب میشود. شاید بتوان نام مکمل را برای این نرم افزارها در نظر گرفت. به این معنی که این نرم افزارها به خودی خود اختیار تام ندارند و نمیتوانند برای یک فرد نابینا به  منزله یک نرم افزار کامل، با تمام امکاناتی که در بالا برای نرم افزار جاز شمردیم انجام وظیفه کنند، بلکه تنها وظیفه این نرم افزارها امکان پشتیبانی و قرائت متون فارسی برای نابینایان است.می توان گفت این نرم افزار ها با نصب شدنشان بر روی نرم افزار هایی مثل جاز فعال می باشند و بدون کمک گرفتن از این نرم افزار ها اختیار خاصی ندارند.

از جمله مهم ترین شرکت هایی که در ایران برای نابینایان در حال فعالیت است می توان به دو شرکت پکتوس و پارس آوا اشاره کرد که قدم های بسیار مهمی در جهت توانمند ساختن نابینایان انجام داده اند.

بعضی از این شرکتها علاوه بر نرم افزار فارسیخوان، به عنوان یک نرم افزار اصلی و کلیدی برای نابینایان، به همراه نرم افزار تولیدی خود اقدام به تجهیز و بهینه سازی آن نیز نموده اند و امکاناتی را نیز در جهت رفاه حال نابینایان بر روی این نرم افزار ها قرار داده اند، برای مثال شرکت پکتوس که نام آن در بالا ذکر شد، نرم افزاری را برای نابینایان تولید کرده که علاوه بر قابلیت اصلی آن در خواندن متون و صفحات فارسی، قابلیت های دیگری چون شطرنج گویا مخصوص نابینایان، کتابخانه گویا مخصوص نابینایان با حدود چندین هزار جلد، کیبرد بریل مخصوص نابینایان و غیره اشاره کرد. لازم است راجع به کیبرد بریل توضیح کوتاهی بدهم، امروزه یکی از بدیهی ترین نیاز افراد به کامپیوتر تایپ مطالب است، همه شما ممکن است در زندگی به هر دلیلی احتیاج به تایپ مطالبی داشته باشید، طبعا اگر کیبردی را که بر روی آن هر دکمه ای فقط نقش یک حرف را بازی می کند و برای نوشتن یک حرف کار برد دارد، جلو یک شخص نابینا قرار دهند، ممکن است پیدا کردن حروف برای او سخت و دشوار باشد، کمکی که این شرکت به افراد نابینا در جهت تایپ کردن متون، با سرعت بالا و دقت بسیار زیاد کرده است، ابداع کیبرد بریل به همراه این نرم افزار است. کار کیبرد بریل بر روی رایانه ها این است که کلیه کلید ها را بر روی کیبرد، به هنگام فعال سازی از کار می اندازد و فقط کلید های مخصوصی به ادامه فعالیت خود، البته با کمی تغییر کاربری مشغولند و فرد نابینا با استفاده از این کلید های اندکی که هنوز مشغول به فعالیتند که تعدادشان به ۶ میرسد قادر خواهد بود به راحتی به تایپ متون فارسی و انگلیسی بپردازد. همچنین نرم افزار قادر است کلماتی را که فرد نابینا تایپ می کند به شکل حرف حرف و کلمه کلمه برای او قرائت کند تا احتمال وجود هر گونه خطا و اشتباه از بین برود. همچنین یکی دیگر از قابلیت هایی که این شرکت ایرانی بر روی نرم افزار تولیدی خود و برای رفاه هر چه بیشتر نابینایان قرار داده است قرار دادن یک دیکشنری فارسی به انگلیسی و بالعکس به صورت گویا و قدرت مند است، از ویژگی های این دیکشنری میتوان به آسان بودن کار کردن با آن، و وجود کلید های میانبر متعدد برای فرد نابینا در جهت استفاده هر چه بهتر از این دیکشنری نام برد.

البته خوب است به ۲ مشکل نیز اشاره شود.

اول این که شرکت های ایرانی که نرم افزار های مکمل فارسیخوان و غیره را برای نابینایان تولید می کنند در ازای فروش این نرم افزارها به کاربران خود بعضا مبالغ هنگفتی از کاربران طلب می کنند. برای مثال شرکت پکتوس که به نام آن اشاره شد، در ازای فروش هر پک نرم افزاری خود که شامل قسمت هاییست که در بالا به آنها اشاره شد مبلغی در حدود ۶۰۰۰۰۰ تومان از کاربران دریافت میکند که میتواند هزینه نسبتا سنگینی تلقی شود، البته باید در نظر داشت که شرکت هایی مثل فریدم… که تولید کننده نرم افزار جاز است و یا دیگر شرکت ها هم مبالغ بسیار بالایی از متقاضیان خود طلب میکنند، ولی این نرم افزار ها وقتی به کشور هایی مثل ایران میرسند متاسفانه یا خوشبختانه قفل آنها شکسته میشود و کاربران به صورت رایگان و به راحتی از آنها استفاده می کنند.

و مشکل دومی که همچنان به شکل کمابیش بر سر راه نابینایان وجود دارد متن های گرافیکی است. بعضی از صفحات، متون، و حتی محیط بعضی نرم افزار ها محیط های گرافیکیست، به این معنی که در این محیطها نوشته ها با تصاویر آمیخته اند و حتی در بعضی جاها به وسیله تصاویر نوشته هایی را خلق کرده اند که از این گونه نوشته ها با عنوان نوشته های گرافیکی یاد میشود، در ورژن های جدید نرم افزار جاز، امکانی را برای قرائت این متون آمیخته با تصویر فراهم آورده اند  که البته باید توجه داشت که این امکان فقط بر روی زبان انگلیسی است و هنوز به طور کامل نمیتواند به فعالیت بپردازد و هنوز هیچ نرم افزار فارسی زبانی قابلیت پشتیبانی کامل از این گونه نوشته ها را ندارد، بدیهی است که نابینایان در هنگام کار با چنین نرم افزار هایی با مشکلاتی مواجه خواهند بود که شاید در بعضی موارد وجود این مشکلات شخص نابینا را از ادامه کار با اینگونه نرم افزار ها باز دارد.

یکی دیگر از وسایلی که در هنگام کار با کامپیوتر به کمک افراد نابینا می آید، برجسته نگار ها هستند. این ابزار ها نیز در کنار نرم افزار هایی که در بالا به نام آنها اشاره شد، در توان مند سازی هر چه بیشتر نابینایان و برای تسهیل کردن کار با کامپیوتر به خدمت گرفته شده اند. طرز کار این سخت افزار ها به این شکل است که در این دست گاه ها یک صفحه تعبیه شده است که شاید چیزی شبیه صفحه نمایشیست که افراد بینا در دیدن مطالب از آن استفاده می کنند که البته با صفحه نمایش تفاوت هایی از نظر اندازه و شکل دارد. در این صفحه به گونه ای کار شده است که یک نابینا می تواند با متصل کردن این صفحه به رایانه خود، نوشته های روی صفحه نمایش را به صورت برجسته و با خط بریل بر روی این صفحه داشته باشد و بتواند به مرور کردن و خواندن این مطالب بپردازد. یعنی علاوه بر موتور ها و نرم افزار های صوتی، نابینایان از این امکان نیز می توانند در بر قراری ارتباط هر چه بهتر با رایانه استفاده کنند.

قبلا گفته شد که امروزه کاربری های کامپیوتر ها در زندگی افراد بسیار پیچیده و گسترده است، شاید یکی از معمولی ترین کاربری های رایانه ها برای افراد، موضوع بازی های کامپیوتری است، خیلی از افراد دوست دارند از کامپیوتر خود مانند یک play station و مثل این ها استفاده کنند، باید متذکر شوم که نابینایان حتی از این قافله هم عقب نیستند و امروزه بعضی گروه ها و شرکت هایی هستند که اقدام به ساخت بازی هایی برای نابینایان بر روی رایانه ها کرده اند،تفاوت کوچکی که بازی های مخصوص نابینایان با بازی های معمولی رایانه ای دارد یکی از بین بردن نقش موس یا دسته بازی ها در این گونه بازیها و دیگری از بین رفتن نقش صفحه نمایش و به تبع آن تصاویر است. به این معنی که بازی هایی که برای نابینایان توسط شرکت ها یا گروه های دیگر طراحی میشود فقط با صفحه کلید و استفاده از کلید های میانبر اقدام به انجام فعالیت های دلخواه کاربر میکنند و در این بازی ها چیزی به عنوان تصویر وجود ندارد و این بازی ها کاملا صوتی طراحی می شوند تا کاربران بتوانند به راحتی با آنها کار کنند، از جمله بازی هایی که نابینایان در حال حاضر در دست رس دارند، بازی ماشین سواری، شودان که یک بازی ورزشیست، و حتی بازی ماجرایی-جنگی تارزان کوچک را می توان نام برد. جالب است بدانید حتی نابینایان با ابتکاری که بعضی از برنامه نویسان انجام داده اند، قادر به بازی های آنلاین هم هستند، برای این منظور خوب است به این سایت سری بزنید تا با کار یکی از طراحان این مجموعه های بازی کمی آشنا شوید.

www.rsgames.org

در طول این بازی های آنلاین و بازی های صوتی مشابه دیگر، همه اتفاقاتی که در طول بازی می افتد، برای فرد نابینا کاملا شرح داده می شود، به این معنی که کار شرح اتفاقات داخل بازی را موتور های صوتی مثل جاز، یا صداهایی که در داخل خود بازی ها قرار دارند، بر عهده دارند.

مورد آخری که به آن اشاره میکنم موبایلها و کار کردن با آنهاست، امروزه موبایلها نیز به عنوان یکی دیگر از وسایل ارتباطی بسیار مهم در زندگی افراد به ایفای نقش میپردازند و جدا کردن این وسیله ارتباطی از زندگی افراد بسیار مشکل به نظر می رسد، حال افرادی که نمیتوانند صفحه نمایش گوشی خود را بخوانند یا به علت عدم دید کافی بسیار به سختی میتوانند مطالب موجود بر روی صفحه نمایش گوشی خود را بخوانند چه باید بکنند؟ آیا در این جا هم شرکتها یا گروههایی برای حل این مشکلات اقداماتی کرده اند؟ پاسخ مثبت است، باید گفت در این زمینه هم شرکتهایی فعالیتهای قابل توجهی را صورت داده اند که یکی از بهترین و پر قدرت ترین آنها شرکت

TALKS>>>>                WWW.NUANCE.COM
است، کاری که این شرکت برای افراد نابینا و در جهت استفاده آسان آنان از موبایل صورت داده است دقیقا چیزی شبیه به محیط ویندوز و نرم افزار جاز است، به این معنی که نرم افزاری که این شرکت تولید کرده است نیز دارای دو بخش است، یعنی هم موتور صوتی که قابلیت قرائت متونی که بر روی صفحه نمایش وجود دارند بر روی این نرم افزار وجود دارد، هم قابلیتی برای بزرگنمایی پر قدرت صفحه نمایش برای افرادی که نیمه بینا هستند و تا حدی می توانند مطالب را از روی صفحه نمایش قرائت کنند. جالب اینجاست که صدای موتور صوتی که بر روی این نرم افزار قرار دارد، کاملا شبیه صدای موتور صوتیست که بر روی نرم افزار جاز در کامپیوتر قرار دارد. از قابلیتهای این نرم افزار میتوان به خواندن کلیه متون موجود بر روی صفحه نمایش گوشی، اعم از شماره تلفنهای اشخاص تماسگیرنده، شماره تلفنهایی که شخص کاربر با آنها تماس میگیرد، پیامکها، صفحات اینترنتی، ایمیلها و بسیاری از متون دیگر اشاره کرد، لازم به ذکر است که با انجام تغییرات کوچکی بر روی این نرم افزار، و با دادن یک دیکشنری کوچکی که در آن لغات فارسی به گونه ای گردآوری شده اند که این نرم افزار قابلیت خواندن این کلمات و استفاده از آنها را در هنگام خواندن متون فارسی، دارد، این نرم افزار به تنهایی قادر خواهد بود متون فارسی را نیز به راحتی برای شخص نابینا قرائت کند و دیگر به نرم افزار خاصی برای کمک یا به عنوان مکمل نیازی ندارد. البته باید توجه داشت که با وجود چنین قابلیتی بر روی این نرم افزار و وجود چنین دیکشنری هایی که تا حدی امکان خواندن متون فارسی را بر روی همین نرم افزار ممکن می سازند، بعضی از شرکت ها هم هستند که به ساخت و طراحی نرم افزار هایی کرده اند که به طور واضح تر و شفاف تر به خواندن متون و لغات فارسی می پردازد که به علت کم اهمیت بودن موضوع از ادامه بحث در این مورد اجتناب می کنیم.

شاید بتوان گفت امروزه به مدد همین نرم افزارها یا پلهای ارتباطی است که نابینایان به راحتی میتوانند با رایانه و موبایل خود به آسانی و بدون کمک گرفتن از شخص دیگری ارتباط و تعامل داشته باشند، امروزه نابینایان به راحتی قادرند با موبایل خود تماس بگیرند، شماره فرد تماس گیرنده را قبل از اینکه به تماس او پاسخ دهند بخوانند، از متن پیامکهایی که دریافت میکنند آگاهی داشته باشند، ایمیل خود را چک کنند، اقدام به مرور صفحات اینترنتی و حتی فعالیت های اینترنتی کنند، حتی قادرند در محیط هایی مثل مسنجر ها و چت ها مثل یک فرد عادی اقدام به دریافت یا ارسال پیام نمایند و به راحتی پیام هایی که برای آنها ارسال میشود بخوانند و از محتوای آنها آگاهی یابند.

به امید روزی که میزان توانمندی نابینایان در استفاده از ابزار های انتقال اطلاعات و تکنولوژی روز به روز افزایش یابد.

با من همراه باشید در

رایانه و نابینایان.

این نوشته در دسته‌بندی نشده ارسال و , , , برچسب شده است. افزودن پیوند یکتا به علاقه‌مندی‌ها.

1 دیدگاه دربارهٔ «کامپیوتر موهبتی برای افراد نابینا»

  1. سعید پناهی می‌گوید:

    سلام پوریا جان
    مطلبت آلی بود…
    ولی ای کاش یکم هم از شرکت گاتا میگفتی
    به هر حال ممنون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *